افتتاح نخستین کشتی ساخت ایران در بوشهر+عکس

امید زاهد

بندر بوشهر با تاریخ درخشانش سرآغاز شکل‌گیری و تداوم و توسعه صنعت کشتی‌سازی و دریانوردی ایران بوده است. با نگاهی کوتاه به تاریخ بندر بوشهر می‌توان به این موضوع اذعان داشت که به راستی بوشهر شهر اولین‌هاست.

                                                                         عکس از روزنامه پیک خجسته سال 1352

با آغاز پادشاهي‌ نادرشاه‌ افشار (1747/ 1736م‌)، او سياست‌ دريايي‌‌اش را در مبارزه‌ با عثماني‌ها و گسترش‌ قلمرو، در خليج‌ فارس‌ دید و کارخانه کشتی سازی را در بوشهر بنیان نهاد. نادر با بهره‌گیری از اندوخته‌های يك‌ تاجر انگليسي‌ به‌ نام‌ «جان‌ التون‌» بوشهر را به صورت‌ يك‌ مركز مهم‌ كشتي‌ سازي‌ و پادگان‌ نظامي‌ در آورد.

در دوره قاجار، زماني كه ناصرالدين شاه با مداخلات بي رويه دو دولت روس و انگليس مواجه شد، تصميم گرفت تا روابط خود با دولت آلمان گسترش دهد. ناصرالدین شاه نسبت به خرید اولین ناو جنگی ایران از آلمان و استقرار آن در بندر بوشهر اقدام کرد و سال 1885 م / 1303 ه.ق مقدمات انتقال کشتی پرسپولیس به بندر بوشهر فراهم گردید.

در آغاز کارکنان کشتی تعدادی ازصاحب‌منصبان نیروی دریایی آلمان بودند.

با روی کار آمدن پهلوی اول امور بحریه شاهنشاهی تشکیل شد و با همکاری مستشاران ایتالیایی قوام یافت. تعداد 6 فروند کشتی جنگی به کشور ایتالیا سفارش داده شد و سال 1312 خورشیدی، رضاشاه شخصا در بندر بوشهر نیروی دریایی ایران را با جوانان ایرانی دانش آموخته از ایتالیا، به نظمی نوین، بنیان نهاد.

در دوره پهلوی دوم، سال 1349 محمدرضاشاه پهلوی «شركت شاهپور» با نام كوتاه خارجي سِدكو SEDCO و منتسب به شاهپور محمود رضا پهلوي که بعدها به شرکت صنایع دریایی ایران (Imico) تحت مديريت آمريكایي‌ها تغییر نام یافت، افتتاح کرد. 

سال 1352 نیز نخستین کشتی ساخت ایران برابر با بهترین استانداردهای جهانی در بندر بوشهر، اقیانوس‌پیما و از نوع یدک‌کش و به سفارش شرکت انترناشنال مارین در شیخ‌نشین دبی ساخته شد. 

در مراسم به آب اندازی این کشتی، پس از گزارش کاپیتان اسماعیل فرامرزی فرمانده کشتی، حجت الاسلام عدنانی امام جمعه وقت بوشهر نیایش خواند و آنگاه والاحضرت شاهپور محمودرضا پهلوی نواری را قطع کرد و کشتی به آب انداخته شد و همگی سوار بر کشتی شده و در کانال بوشهر به گردش پرداختند.

جالب آنکه به نوشته روزنامه پیک خجسته یک شیشه گلاب در بدنه کشتی به رسم بین المللی شکسته شد! (تصویر بالا)

دیگر سخن آنکه، حاکمان وقت ایران هر یک با کمک خارجی به این مهم نائل آمده بودند. نادرشاه با انگلیسی ها، ناصرالدین شاه قاجار با آلمان ها، رضاشاه با ایتالیایی ها و محمدرضا شاه با آمریکایی ها./منبع: خلیج فارس