فرزندان به خانه پدری پناه آورده اند

به گزارش پیام بوشهر، حسین ایمانی جاجرمی جامعه شناس شهری در این رابطه می گوید: اولین بار که با این موضوع برخورد کردم در کنفرانس جامعهشناسی خانواده در ویتنام بود که یک محقق اروپایی مقالهای را در این خصوص ارائه میداد و دربارهی بازگشت جوانان به خانههای والدینشان صحبت میکرد. او معتقد بود که به دلیل افزایش هزینههای اجاره و خرید مسکن، موج بازگشت فرزندان به منازل والدین در اروپا شکل گرفته است.
تفاوتی که من فکر میکنم که دربارهی ایران وجود دارد این است که منازل طبقهی متوسط اروپایی منازل بزرگی است و میتواند چند نفر را در خود اسکان دهد اما به نظر میرسد در ایران، طبقهی متوسط نتوانسته است طی سالهای گذشته منزل خود را تغییر دهد.
دادههای مسکن نشان میدهد که متراژ مسکنها نسبت به قبل کوچکتر هم شده است. بنابراین قطعا بازگشت فرزندان به منزل والدین، در ابتدا از نظر فیزیکی مشکلاتی را در پی خواهد داشت. پیامدهای اجتماعی، عاطفی و روانی نیز بسیار مهم هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهم کرد.
او اظهار می کند: بالاخره کسی که در مسیر زندگی قرار میگیرد برای زندگیاش برنامهریزی دارد و میخواهد که پله پله، حرکت کند. وقتی که این برنامهی زندگی به دلیل مشکلات اقتصادی به هم میریزد که حل آن از عهدهی افراد خارج است، مساله از بُعد فردی خارج شده و یک بُعد اجتماعی و ساختاری به خود میگیرد. این مساله هم روحیهی افراد را به هم میریزد و هم پیامدهای اجتماعی اقتصادی و سیاسی را به دنبال خود دارد.
تقاضا برای مسکن یا لوازم خانگی سبب گردش چرخهای یک اقتصاد و رونق آن میشود. وقتی این تقاضاها در بازار وجود نداشته باشد یا کاهش پیدا کند، رشد اقتصادی کُند شده و رکود بر بازار حاکم میشود.از نظر اجتماعی هم موضوع بسیار حائز اهمیت است.
طی دهههای گذشته ارزشهای فرهنگی در ایران تغییر کرده و بر استقلال خانوارها تاکید دارد. زمانی که این موضوع قابل تحقق نباشد، یک فشار عاطفی و روانی هم بر افراد وارد میشود.این جامعه شناس بیان می کند: اتفاقات اقتصادی و اجتماعی بر ترجیحات افراد در حوزهی سیاست تاثیر گذار است. معمولاً وقتی افراد امیدوار به آینده هستند به گروههای معتدل، دموکراسیخواه یا اصلاحطلب تمایل دارند اما در حال حاضر خطری که جامعهی ما را تهدید میکند این است که اگر شرایط اقتصادی وخامت بیشتری پیدا کند، ممکن است گرایشها و ترجیحات سیاسی به سمت رادیکال و پوپولیست شدن حرکت کند.
جاجرمی ادامه می دهد: به هر حال، باید در خصوص تاثیر وضعیت اقتصادی بر ترجیحات سیاسی نگران بود و در خصوص آن تامل کرد. ممکن است فضا به سمت قطبیتر شدن بیشتر و قربانی شدن گروههای اقلیت پیش رود. به عنوان نمونه، در خصوص مهاجرین افغانستانی، این روزها حرفهای تندتری زده میشود.
اینها نشانههای تندتر شدن گرایش سیاسی است. وقتی این موضوعات پیش میآید، در سطح شعور عامیانه، افراد دنبال مقصر میگردند که این مقصرین ممکن است گروههای ضعیفی مانند افغانستانیها باشند که مورد خشونت بیشتر قرار میگیرند.
رسوب فرزندان در خانههای پدر و مادر
او اضافه می کند: نکته دیگر این است که در حال حاضر جوانان اصلا از منزل والدین خود خارج نمیشوند که برگردند و ما با پدیدهی «رسوب فرزندان در خانههای پدر و مادر» هم مواجه هستیم.این جامعه شناس تصریح می کند:همانطور که گفتم گرایشهای فرهنگی و اجتماعی جامعهی ایران به سمت فردگرایی است و این پدیده مانعی بر سر این روند است. خانواده کوچکتر شده، فرزندان کمتر شده و روابط اجتماعی متکثر شده است.
در قالب گروههایی که افراد عضوش میشوند که سبک زندگی خاص خودشان را دنبال میکنند.
این پدیده هم مانند رجعت فرزندان به خانواده، باعث بروز تعارضهایی میشود. این پدیده علاوه بر تاثیر بر بلوغ اجتماعی افراد، سبب سرخوردگی، افسردگی و رفتارهای پرخاشگرانه میشود. تاثیر مستقیم و غیرمستقیم این پدیده ممکن است تا چند نسل ادامه داشته باشد. این تأخیر در بلوغ و استقلال از خانواده برای رشد جامعه مضر است.